```html
Az?rbaycanda x?st?xana laboratoriyalarinin n?tic?l?ri arasinda f?rq v? uygunsuzluq problemi h?l? d? aktual olaraq qalir. Ciddi x?st?likl?rd? sad? analiz s?hvi onlarla insanin h?yati üçün ciddi t?hlük? yaradir.
Öz?l klinikalarin birinin k?skin appendisit diaqnozu il? q?bul edil?n x?st? el? h?min gün "Yasam" klinikasinda verdiyi analizin n?tic?si ?sas götürül?r?k, ?m?liyyata hazirlanib. Lakin h?r ehtimala qarsi, ?m?liyyatdan önc? x?st?d?n yenid?n analiz götürülüb. Analiz n?tic?sind? pasiyentd? Qazanilmis Immun Çatismazligi Sindromu (QIÇS) x?st?liyinin olmasi il? bagli sübh? yaranib. Qadinin yanvarin 13-d? "Yasam" klinikasinda verdiyi HIV ekspress testl?rinin n?tic?l?ri is? neqativ imis.
Bu hadis? h?min x?st?nin ?m?liyyatinda texniki isçi kimi istirak ed?n Murad ?kb?rova sarsidici z?rb? vurub. Bel? ki, ?m?liyyat zamani kamerani götür?rk?n ehtiyatsiz davranan Murad ?kb?rovun ?lin? iyn? batib v? qanayib. Laboratoriyadan QIÇS-l? bagli sübhli cavab g?ldikd?n sonra klinika r?hb?rlik isçinin, el?c? d? pasiyentin qan nümun?sini Respublika QIÇS-l? Mübariz? M?rk?zin? gönd?rib.
Yanvarin 14-d? M?rk?zd?n veril?n cavabda pasiyentin potensial QIÇS dasiyicisi oldugu t?sdiql?nib. Bu n?tic?d?n sarsinti keçir?n Murad ?kb?rov da postkontaktda oldugu üçün qeydiyyata alinib. Onun analizi t?miz çixsa da, profilaktik m?qs?dl? M?rk?zd?n ona d?rmanlar verilib ki, q?bul etsin.
H?yatinin ?n agir günl?rini yasayan 27 yasli Murad bundan sonra basina g?l?nl?ri danisib:
“Yasam” klinikasinin laboratoriya h?kimi Gülnar Mustafayevanin s?hl?nkarligi s?b?bind?n basima g?lm?y?n qalmadi. Onun imzaladigi neqativ arayis il? g?l?n pasiyenti t?cili ?m?liyyata aldiq. H?tta x?st? bizd?n önc? basqa klinikaya gedib, orda da prosedurdan keçib, amma analiz verm?kd?n yayinib. Hara gedibs?, “Yasam”in analizini göst?rib. Maraqlisi odur ki, x?st? özü h?kim-ginekoloqdur. Burdan bel? n?tic?y? g?lm?k olar ki, o, x?st? oldugunu bilirmis, x?st?xanani razi salmaq üçün ?lind? hazir analiz cavabi il? g?lib. T?bii ki, m?n d? x?st? il? postkontaktda oldugum üçün QIÇS M?rk?zind? qeydiyyata alindim.
1 ay ?rzind? keçirdiyim qorxu, depressiya, agir d?rmanlar m?ni intihar h?ddin? çatdirmisdi. X?st?y? bu bar?d? m?lumat verdik, onu QIÇS M?rk?zin? d?v?t etdil?r, qeydiyyata salmaq ist?dil?r, amma o boyun qaçirdi.
M?s?l? il? bagli Bas Prokurorluga v? S?hiyy? Nazirliyin? r?smi müraci?t etmis?m. Biz x?st?y? sübut ed? bilmirik ki, x?st?liyini ?vv?lc?d?n bilib, sad?c? yayinib. H?tta bel? bir sübh? var ki, b?lk? “Yasam”da da analiz verm?yib, saxta s?n?d alib. Özü ginekoloq olan bu s?xs potensial yoluxdurucudur, stomatoloqa, kosmetoloqa, ginekoloqa gedir. O, onlarla insani yoluxdura bil?r.
“Yasam”in s?hl?nkarligini da h?l? ki, sübut ed? bilmirik. Qanunda var ki, x?st?nin adi anonim qalmalidir, amma ?limd? bütün s?n?dl?r var.
Qanuna gör?, x?st?d? QIÇS, hepatit v? s. varsa, o zaman ?m?liyyatxana, al?tl?r basqa cür steriliz? olunur, x?st?d?n ?lav? öd?nis alinir. ?vv?ld?n bils?ydik, basqa qoruyucu vasit?l?r, ?lc?kl?r geyin?rdik. M?n özüm V?t?n müharib?sind? tibb isçisi kimi s?hid, yarali dasimisam. Amma h?yatimda bu q?d?r qorxmamisdim. 27 yasim var, subayam, Bütün h?yatim m?hv olardi. Kim ist?y?r ki, QIÇS-? yoluxsun. Sükür ki, ikinci analizim d? t?miz çixdi, amma o x?st? h?l? d? g?zir, klinikalara gedir. Bel? s?hl?nkarliq olarmi? Bununla bagli ciddi t?dbir görülm?sini t?l?b edir?m”
M?s?l? il? bagli “Yasam” klinikasi il? ?laq? saxladiq. Klinikanin laboratoriya r?hb?ri Ais? Qocayeva Bakupost.az-a bildirdi ki, onlarda saxta analiz cavabinin, yalan r?yin verilm?si mümkün deyil. Pasiyent h?qiq?t?n g?lib analiz verib, sad?c?, kart testl?rd? h?ssasliq 50%-dir.
“Ola bil?r x?st? bir-iki d?f? bizd? verib, neqativ oldugunu görüb v? h?r d?f? bura müraci?t edib. Biz x?st?y? analizd?n imtina ed? bilm?rik, laboratoriyamiz, müayin?l?rimiz d?qiqdir, cihazlarimiz müasirdir. X?st?ni görm?d?n, qan almadan r?y verm?yimiz mümkün deyil. Onun analiz verdiyi tarix v? saatla kimliyini tapmaq da asandir. Bizd? m?lumat da, qan nümun?si d? var.
Ekspress testd? 10 d?qiq? gözl?yirik, ?g?r yoxdursa, sübh? neqativ veririk. 15 d?qiq?d?n sonra nazik x?tt kimi görün?rs?, sübh?li yaziriq. Sübh?liy? neqativ yazmiriq. T?k bu x?st?d?n analiz götürmürük, o q?d?r pozitiv çixanlar olub ki, heç vaxt neqativ yazmiriq. X?st?nin verdiyi qan bizd?dir, x?st?nin özü v? ya nümay?nd?si g?lsin, yenid?n yoxlayaq, gör?c?kl?r ki, neqativ çixacaq. B?z?n ekspress testd? bir x?tt çixir, biz sübh?li yaziriq, x?st? gedib ayri yerd? verir, t?miz çixir, onda da biziml? mübahis? edir ki, s?hv yazmisiz. Biz gördüyümüzü d?qiq yaziriq.
Bizim kart testl?r d? ucuz deyil, bahalidir. Sübh?li çixarsa, mütl?q ?kilm?y?, QIÇS m?rk?zin? gönd?ririk. Klinikamizda ?m?liyyatxana, stasionar yoxdur. Pasiyentl?r bizd? profilaktik m?qs?dl? yoxlanilir. Amma h?r bir insan öz saglamligi, analiz m?s?l?sind? vicdanli olmali, n?tic?l?r? uygun davranmali, sübh?li olarsa QIÇS M?rk?zin? getm?lidir” — dey? o bildirib.
```
Az?rbaycanda x?st?xana laboratoriyalarinin n?tic?l?ri arasinda f?rq v? uygunsuzluq problemi h?l? d? aktual olaraq qalir. Ciddi x?st?likl?rd? sad? analiz s?hvi onlarla insanin h?yati üçün ciddi t?hlük? yaradir.
Öz?l klinikalarin birinin k?skin appendisit diaqnozu il? q?bul edil?n x?st? el? h?min gün "Yasam" klinikasinda verdiyi analizin n?tic?si ?sas götürül?r?k, ?m?liyyata hazirlanib. Lakin h?r ehtimala qarsi, ?m?liyyatdan önc? x?st?d?n yenid?n analiz götürülüb. Analiz n?tic?sind? pasiyentd? Qazanilmis Immun Çatismazligi Sindromu (QIÇS) x?st?liyinin olmasi il? bagli sübh? yaranib. Qadinin yanvarin 13-d? "Yasam" klinikasinda verdiyi HIV ekspress testl?rinin n?tic?l?ri is? neqativ imis.
Bu hadis? h?min x?st?nin ?m?liyyatinda texniki isçi kimi istirak ed?n Murad ?kb?rova sarsidici z?rb? vurub. Bel? ki, ?m?liyyat zamani kamerani götür?rk?n ehtiyatsiz davranan Murad ?kb?rovun ?lin? iyn? batib v? qanayib. Laboratoriyadan QIÇS-l? bagli sübhli cavab g?ldikd?n sonra klinika r?hb?rlik isçinin, el?c? d? pasiyentin qan nümun?sini Respublika QIÇS-l? Mübariz? M?rk?zin? gönd?rib.
Yanvarin 14-d? M?rk?zd?n veril?n cavabda pasiyentin potensial QIÇS dasiyicisi oldugu t?sdiql?nib. Bu n?tic?d?n sarsinti keçir?n Murad ?kb?rov da postkontaktda oldugu üçün qeydiyyata alinib. Onun analizi t?miz çixsa da, profilaktik m?qs?dl? M?rk?zd?n ona d?rmanlar verilib ki, q?bul etsin.
H?yatinin ?n agir günl?rini yasayan 27 yasli Murad bundan sonra basina g?l?nl?ri danisib:
“Yasam” klinikasinin laboratoriya h?kimi Gülnar Mustafayevanin s?hl?nkarligi s?b?bind?n basima g?lm?y?n qalmadi. Onun imzaladigi neqativ arayis il? g?l?n pasiyenti t?cili ?m?liyyata aldiq. H?tta x?st? bizd?n önc? basqa klinikaya gedib, orda da prosedurdan keçib, amma analiz verm?kd?n yayinib. Hara gedibs?, “Yasam”in analizini göst?rib. Maraqlisi odur ki, x?st? özü h?kim-ginekoloqdur. Burdan bel? n?tic?y? g?lm?k olar ki, o, x?st? oldugunu bilirmis, x?st?xanani razi salmaq üçün ?lind? hazir analiz cavabi il? g?lib. T?bii ki, m?n d? x?st? il? postkontaktda oldugum üçün QIÇS M?rk?zind? qeydiyyata alindim.
1 ay ?rzind? keçirdiyim qorxu, depressiya, agir d?rmanlar m?ni intihar h?ddin? çatdirmisdi. X?st?y? bu bar?d? m?lumat verdik, onu QIÇS M?rk?zin? d?v?t etdil?r, qeydiyyata salmaq ist?dil?r, amma o boyun qaçirdi.
M?s?l? il? bagli Bas Prokurorluga v? S?hiyy? Nazirliyin? r?smi müraci?t etmis?m. Biz x?st?y? sübut ed? bilmirik ki, x?st?liyini ?vv?lc?d?n bilib, sad?c? yayinib. H?tta bel? bir sübh? var ki, b?lk? “Yasam”da da analiz verm?yib, saxta s?n?d alib. Özü ginekoloq olan bu s?xs potensial yoluxdurucudur, stomatoloqa, kosmetoloqa, ginekoloqa gedir. O, onlarla insani yoluxdura bil?r.
“Yasam”in s?hl?nkarligini da h?l? ki, sübut ed? bilmirik. Qanunda var ki, x?st?nin adi anonim qalmalidir, amma ?limd? bütün s?n?dl?r var.
Qanuna gör?, x?st?d? QIÇS, hepatit v? s. varsa, o zaman ?m?liyyatxana, al?tl?r basqa cür steriliz? olunur, x?st?d?n ?lav? öd?nis alinir. ?vv?ld?n bils?ydik, basqa qoruyucu vasit?l?r, ?lc?kl?r geyin?rdik. M?n özüm V?t?n müharib?sind? tibb isçisi kimi s?hid, yarali dasimisam. Amma h?yatimda bu q?d?r qorxmamisdim. 27 yasim var, subayam, Bütün h?yatim m?hv olardi. Kim ist?y?r ki, QIÇS-? yoluxsun. Sükür ki, ikinci analizim d? t?miz çixdi, amma o x?st? h?l? d? g?zir, klinikalara gedir. Bel? s?hl?nkarliq olarmi? Bununla bagli ciddi t?dbir görülm?sini t?l?b edir?m”
M?s?l? il? bagli “Yasam” klinikasi il? ?laq? saxladiq. Klinikanin laboratoriya r?hb?ri Ais? Qocayeva Bakupost.az-a bildirdi ki, onlarda saxta analiz cavabinin, yalan r?yin verilm?si mümkün deyil. Pasiyent h?qiq?t?n g?lib analiz verib, sad?c?, kart testl?rd? h?ssasliq 50%-dir.
“Ola bil?r x?st? bir-iki d?f? bizd? verib, neqativ oldugunu görüb v? h?r d?f? bura müraci?t edib. Biz x?st?y? analizd?n imtina ed? bilm?rik, laboratoriyamiz, müayin?l?rimiz d?qiqdir, cihazlarimiz müasirdir. X?st?ni görm?d?n, qan almadan r?y verm?yimiz mümkün deyil. Onun analiz verdiyi tarix v? saatla kimliyini tapmaq da asandir. Bizd? m?lumat da, qan nümun?si d? var.
Ekspress testd? 10 d?qiq? gözl?yirik, ?g?r yoxdursa, sübh? neqativ veririk. 15 d?qiq?d?n sonra nazik x?tt kimi görün?rs?, sübh?li yaziriq. Sübh?liy? neqativ yazmiriq. T?k bu x?st?d?n analiz götürmürük, o q?d?r pozitiv çixanlar olub ki, heç vaxt neqativ yazmiriq. X?st?nin verdiyi qan bizd?dir, x?st?nin özü v? ya nümay?nd?si g?lsin, yenid?n yoxlayaq, gör?c?kl?r ki, neqativ çixacaq. B?z?n ekspress testd? bir x?tt çixir, biz sübh?li yaziriq, x?st? gedib ayri yerd? verir, t?miz çixir, onda da biziml? mübahis? edir ki, s?hv yazmisiz. Biz gördüyümüzü d?qiq yaziriq.
Bizim kart testl?r d? ucuz deyil, bahalidir. Sübh?li çixarsa, mütl?q ?kilm?y?, QIÇS m?rk?zin? gönd?ririk. Klinikamizda ?m?liyyatxana, stasionar yoxdur. Pasiyentl?r bizd? profilaktik m?qs?dl? yoxlanilir. Amma h?r bir insan öz saglamligi, analiz m?s?l?sind? vicdanli olmali, n?tic?l?r? uygun davranmali, sübh?li olarsa QIÇS M?rk?zin? getm?lidir” — dey? o bildirib.
```
